Joseph Plunkett


Joseph Plunkett

GPO chungah Irish tlangval pawl nunnak thap in ral an doh lio ah mipakhat cu ihkhun cungah a zau ko, Irish hngakchia cheukhat nih cun hipa hi ziah ah hen midang vialte raldo in an cawl lio ah a ih sawsawh ko timi an ruat, cu pa cu Joseph Plunkett a si. a doctor nih it dingin ruahnak a pek nain a unau le a miphun hawi nih nunnak thap in ral an doh lio ah rak ih sawsawh ko cu a ruat kho lo, a tho i a zawtnak nih fak ngai in tem ko hmanhselaw a miphun hawi hna sinah raldo in dir ve a duh i a tuah  khoh mi paoh tuah ve dingin thazaang thar a la.

George Noble Plunkett le Mary Josephine Cranny hna i an fapa si ding in 21 November 1887 ah Dublin khuapi 26 Upper Fitzwilliam Street ah a chuak i, hi hmun hi Irish mirum pawl an i but nak bik hmun pakhat zong a si i, a nu le pa zong mirum chungkhar an si. a pa lebang cu Papal Count timi sinak tiang a ngei mi a si i, Papal count sinak cu Europe ram pawl ah cun dirhmun sang ngai pakhat arak si. Joseph Plunkett cu mirum chungkhar ah a chuak mi a si ko nain a hngakchiat lio in TB zawtnak nih a tlaih i har ngai in a thang. A nu nih cun a zawtnak cu a cohlang thiam lo i, zawfak zohkhenh in a zohkhenh lo i a ngan a dam mi bantuk in a zohkhenh, damdawi tha le thiamnak sang hna in zohkhenh lo in ngandamnak niam deuh tete lawngin a zohkhenh ter hna. cu nih cun that lei hawih silo in chiatnak lei tu a panh ter.

Joseph Plunkett cu hmun kik ah a um ah cun a zawtnak a chuah tawn caah hmun lum deuhnak Meditarenian le South Africa hna ah a um tawn, Algiers ram a um lio ah hin Arabic ca le holh a cawng i Arabic in Bizai hna zong a tial tawn, cawnnak lei zongah mirum fa cu si kaw a duhnak College le sianginn paoh ah an kai ter khoh i, Catholic University School hna, Belvedere College Dublin khuapi hna ah le Stonyhurst College, in Lancashire, England hna ah rallei thiamnak Officers' Training Corps hna zong a cawng kho. hi ti ko bu hin TB zawtnak nih cun a caan caan ah a hun phanh than tawn, zawtnak nih a tlunh i tho kho lo tiangin a ih caan zongah it sawsawh loin cauk a rel peng tawn, Radio, lem tial le cu lio ah a chuak thar mi technology pawl hna ah a lung a pek ngai ngai fawn. zuamcelhnak lei zongah a huam ngai mi a si i Roller Skate zuamnak North Africa ram i tuah mi ah Lawmman zong a rak lak bal ve cang

A pupa hna chan in Irish phun a daw ngai ngai an si i a nu le pa hna zong Irish phuntanhtu an si i cu lio hrawng i Irish nunphung i thanghnak a tlun lio zongah a rak i teltum ngai ngai ve mi a si, Irish holh cu a duhning te in a holh khoh lo caah le catialnak ding ngai ngai i a thiam lo caah Irish holh cu a thar in cawn hram ai thawk, Irish holh chimtu dingah hlawh pek in cawnpiaktu a herh nak kong cu kum 1909 ah khan cazual ah a chuahter hna. Cu cazual i a chuah ter mi Irish holh cawnpiaktu ding i rian a hong hal mi cu  Thomas MacDonagh timi pa a si.

 Thomas MacDonagh le Joseph Plunkett cu Sianghngakchia le cawnpiaktu lawng silo in hawi tha ngai ngai ah an i chuah i, an i el caan an i ruahti i an hna a tlak ti caan ti hna in hawikawm tha ah an cang.cu lio hrawngah cun kum 18-22 kar hrawng lawng an si rih nain Irish Literature an an lung an pek ngai ngai i Bizai hna zong tampi an rel i an chim tawn, Irish holh an sunhsaknak le thuk deuh in an hun cawn deuh deuh tikah an thinlungah phun dawtnak lungthin taktak a rak i tuh i zeitlukin dah Irish hmailei chan dingah an biapit timi kha an hong i fiang, Miphun pakhat dirchuahnak le lohrallo nak dingah cun Miphun holh hi a biapi tuk timi kha fiangtein an hmuh i an hawile hna zong Irish holh cawng ding le uar chin chin dingin a forhfial hna i thazaang a pek hna.

A hawi thar  Thomas MacDonagh thazaang pek nak le bomhnak in kum 1912 ah  "The Circle and the sword" timi Biazai cauk a rak i chuah a damchung vialte ah hin Irish holh le Irish nunphung hna ruahnak le kherhhlai nak in caan a hmang i Irish holh le nunphung ai dawhnak khi fiang tukin a hmuh pinah a lung a pek ngai ngai i, English holh le nunphung nih a chilhkhuh ding zong a siang lo ngai, cu caah Irish holh le nunphung a thanchoh le kilven a si khohnak hnga fakpi in riantuan zong a duh mi pa a si. Esperanto League timi buu dirhnak ah ai tel i, cu pinah Gaelic League  zongah a hawipa he hin an i tel ve, Ireland zalonnak ding hnga caah riantuan a duh mi a si i a si khoh tawkin a ram le miphun caah teltum lengmang zong a duh.

Joseph Plunkett  room chungah cun ngakchia lentecelhnak phunkhat raldawhnak tual le ralkap lem tete in an khat i raldawh ning le raltuk ning hi a huam mi an um ah cun a tuahpi lengmang huam hna, a hlei in a nau le Jack le George he hin an i celh lengmang tawn a carel le a catial tam deuh cu rallei kong thiamnak a si i, ramdang ral dohnak tuanbia hna cu theih dih a duh mi le a rel lengmang mi a si, hi raltuk dan lentecelh hmang hin rallei thiamnak zongah ai chap ngai ngai.

Kum 1915 hrawngah Irish Republican Brotherhood ah a lut i cu chungah cun minung an tlawm tuk timi a hmuh tikah Ireland mipi hna nih British kutin chuah a herh nak an theihfian kha a duh ngai, IRB ah cun Millitary Committe chungtel ah ai tel i ralthawhnak hlawhtling tuah zong an i tim, Irish miphun nih ral an tuk cang nak le an raltuk ning vialte a cawng i a hngal mi a si caah zeitlukin dah ralkap ah kan thawn a herh i raltuk thiam nak lei ah kan cawn a herh timi kha ai fiang tuk. cu tikah Ralhriamnam le ralkap hotu rallei theihhngalh a ngei mi tello cun Bristh ralkap cu tei khoh an si la lo timi zong kha a hmuhthiam.

Cu lio cu Ralpi pakhatnak boruak a linh lio a si caah ralhriamnam le minung kan i hmuh khoh ah cun Ralpi ah ai tel ve mi British cu kan tei khoh ko la tiah ruahchannak zong a ngei ko, kum 1914 ah cun Joseph Plunkett cu Larkfield timi an chungkhar dum-lo hmun ah ai thial i Larkfiled cu Revolution an tuahnak dingah hmun pawimawh ngai ah a hung cang cu hmunah cun Liverpool in a ra mi an tam bik i England sin in a lungtling lo mi le Ireland zalonnak a duh mi hna an si, cu hmun ah cun trainning an rak pek hna i meithal zong Howrth lawng dinhhmun in 900 an luh pi i cu hnu ah meithal 600 thiamthiam cu Kilcooli ah an luhpi than nain cu lawng cu a zat rih lo caah ramdang in bawmhnak hal kha an hna a tla.

Bristish le German ram hna cu ral an i tuk lio a si caah an kan bawm duh hnga maw tiah Palai rian tuan ding in Joseph Plunkett cu Roger Casement sinah German ram ah a hung kal Roger Casement cu German cozah chawn dingin an rak fial cang mi zong a si, Cozah nih an ngiatthlai caah a zawtnak kongah i zohkhenh dingi a kal mi bantukin an chim. Kum 1915 ah Irekand a chuahtak i Britain ah lut in Baceloana, Paris tiin tlanglawng in a kal hnu ah Italy ramah Tilawng in a lan i Berne khua Switzerland ram a phan than Berne khua cu German ram i ralzam pawl riantuannak zong a si caah German nawlngei pakhakhat hmuh khoh ai ruahchan cuticun German kal khawhnak ca an tuahpiak i Berlin a phak le cangka in Roger Casement, he tonnak an ngei colh.

Roger Casement, cu Protestan khrihfa puithiam fapa a si i British cozah tangah Congo le Peru i miphun tenau pawl hna hrangah riantuantu zong a si, Ireland ram i a kir hnu ah Ireland ram le miphun caah riantuan a duh mi pa a si. Ralpi pahnihnak a hun chuah ah khan German ramah a kal i Ireland zalonnak dingah bawmhnak a hal. Ireland ram dirhmun cu fiangte in a hmuh i a ngaih zong a chia hringhran mipi retheih zia le tam nih a tlun hnawh hna i ei ding an ngeih lo hna zong kha a hmuh tikah Bristish nih a zohkhenh ningah a lung a tling kho lo.Irish miphun tlangval pawl British ralkap i an luh zong kha a duh lo tu a si i, Irish miphun nih ral kan doh ah cun Ireland ram ca lawngah rak kan do lai a ti i Bawmhnak hal dingin German ram tiang a phak zong cu a si.

German ramah cun British nih a uk mi ram India le Africa ram hna in mi tampi nih British uknak in an chuah khoh nak hnga German bawmhnak hal in an hong hna i cu hna lakah pakhat cu Joseph Plunkett hi a si ve, nain a konglam cu an theihhngal mi a tlawm caah mi sawsawh maw a si zumhtlak timi kha an i fiang kho lo, cucaah zumhtlak an si zia langhter nak ah Joseph Plunkett  le Roger Casement nih cun cathluan pakhat "Ireland Report" timi an chuahpi i Ireland ramah ralthawh an timh dan le an i timhtuahnak hna kha an langhtre chih, cu cathluan cu German General Staff hna sinah an pek i cu an ralthawhnak cu rampumpi huap a si nak zong kha an chim chih, cupinah German ralkap tam ngai Ireland ramah an luh khoh nak hnga ding le meithla tampi an luhpi ding kha a si, cu bantukin thil a caan khoh ah cun an hlawhtling fawn ding zong an si.

Joseph Plunkett  nih German ram a chuahtak hnu ah cun German cozah bel nih zeihmanh timhtuahnak a ngei lem lo, a cathluan cu an rel an hlatthlai i thil tha ngai zong a si ko, nain Ireland ramah cawlcangnak zeihmanh an theih rih lo caah an cawlcang ngam ve lo, Ireland ram zongah cun meithal an ngeih mi a tlawm caah an cawlcang ngam ve fawn lo, cu caah meithal i chanh nak le revolution tuah nak ni ding cu rikhiah a si.

Joseph Plunkett  Ireland ram a kir hnu ah cun England in a hong kir mi le IRB ah a lut thar mi Michael he theihternak an tuah hna i Michael cu ralleithiam a si fawn caah Joseph Plunkett  he zong naihniam in an um i IRB caah bomb sertu pakhat ah a cang i culawng zong si lo in i chonbiaknak thilri zong a tuahthiam caah IRB caah mi tha ngai a hong si.

Irish Miphun nih an ram le miphun Britsih uknak tangin an chuah khoh nak hnga lamkip in rian an tuan i hma an lak lio ah hin thazaang a pe i rian a tuan kho bik tu cu America ram um Irish mipem pawl an si i i, Ireland zalonnak ding caah riantuantu buu hna cu thazaang zong an pek ngai ngai hna pinah forhfialnak zong an ngei camcin tawn, an ram cu miphundang uknak, retheihnak le namnehnak in a chuah kha an duh tuk mi a si. cu caah an holh le an ca hna an nunphung le lam hna zong kilven le thanchohter lengmang kha an duh.

Joseph Plunkett  cu kum 1915 September thla ah America ram um Irish mipem pawl cu a va tlawng hna John Devoy le Clan na Gael Irish phuntanh buu hna sinah an riantuannak le an hmasawn dan kha chimfiannak ngei dingin a si. cu hnu ah cun German Cozah zong nih revolution thawk dingin an timhtuahnak cu Easter Sunday 23 Vapi ah a si timi kha an hun hngalh ve.

America ramin a kir hnu ah cun Grace Griffod he an hun i char i thitumhnak tuah dingin an hna a tla thitumhnak ni dingah cun Revolution an thawk ni Easter Sunday 23 Vaupi kum 1916 zingka ah rikhiah a si. kum 1910 ah khan an rak i hngal bang cang nain Duhnak in an i chonbia bal lo nain America ram in a kir hnu ah hibantukin thitumhnak tuah dingin an hna a tlak hi a si, a dawngle sinah Grace he thitumh a duhnak kong a chim ah cun an khuaruah a har dih cio cu tiang tiang phan dingin an i duh zong an hngalh bal lo pinah Joseph cu zawtnak nih a chuah tak ballo mi zong a si fawn caah an i lawmh tlukin an khuaruah zong a har ve.

Vaupi ni 7 1916 ah cun Grace Glifford cu Catholic khrihfa zumhnak in Tipil ter a si i, a hlanah cun Prostestant Khrihfabuu ah a um mi a si, cu lio thiamthiam ah cun  Joseph Plunkett   cu a zawtnak nih a hun tlunh than i tlamtling zongin a telpi kho lo, Grace nih cun cutlukin a zawtnak cu a zualhma ti hi a rak hngal bal lo, a hun hngalh tikah an i thitumhnak cu thulh than khoh  zong a si ko, Joseph Plunkett  cu Revolution an thawk hlan zarhkhat hrawng cu Zohkhenh ngai in a um than i a TB cu a hong zualhma ngai ngai i a mah zohtu Siibawi nih cun zaan tlawmpal lawng dam dingin thawnnak a ngei cang tiah a dawngle cu thawng a hei thanh hna.

Cutlukin a zawtnak a zualhma ko cang nain a thih hlan lo cu a ram le miphun caah a damchung tawite cu pek than ai zuam i Millitary Council zongah cun ai tel thiamthiam rih a ihkhun pawngah meeting an tuah hi a tlawm lo, Ralthawhnak thawk dingin cun an hotu bik Mac Neill cu a lung an ton a hau, Mac Neill nih cun a caan hman te le timhcia tein kan um hlan cu kan thawk lai lo tiin bia a thlah, nain Joseph Plunkett  le midang nih cun Easter Sunday cu a caan tha a si nak le timhcia in an um cang nak kha an chimh i a lung an ton khoh.

IRB nih cun British cozah riantuantu Dublin Castle i a um mi hna lakah Spy an ngei i a min cu Eugine Smith a si, mah pa nih cun bia a hon firh tawn hna, a hon chimh than mi hna lakah Cozah nih an i timhtuahnak cu a thli in an hngalhnak kong le IRB lutlai vialte harnak an tuah hlan i tlaihkhih dih an timh hna nak kong kha a si, cutikah Joseph Plunkett   nih cun fiangte in an report don mi cu hlatthlainak a ngei than i Irish phuntanh buu vialte i an hruaitu le hna tlaihkhih dingin an i timhtuah timi kha a hmuh. cucu mipi theih in a hun phuanzar than tikah mipi thinlungah Ralthawhnak tuah dingin timhtuahnak thinlung an hung ngei hna cuticun IRB lei zong nih a tuan khoh chungin Dublin khuapi ah a um mi British cozah inn pawl cu lak dingin timhtuahnak an ngei ve, cupinah an hotu Mac Neill nih Meithal tam ngai cu German ram in zarhteni ah a hong phan kho lai ti a hngalh tikah ralthawhnak tuah ding cun a hna a tla ve ngai. Ralthawhnak tuah dingin an ruahchannak cu German in a hong mi  Lawngah ai hngat zarhthum leng cu ralram tipi ah a hong cang.

A sinain an i ruahchan bantukin Meithal an duhzat cu a hun kuat hna lo pinah German Ralkap zong an hung i tello timi bel an hngal rih lo cupinah an rikhiah mi ni kha an i palh caah The Aud lawngpi nih rilikam a phanh ah hin Volunteer pawl nih an rak hngak fawn lo i British tilawng ai chawh peng fawn caah cu Rilikam ah cun sau tuk an um ngam fawn lo i kir ai timh lio ah Bristish Ralkap nih an tlaih hna i rilikam i kalpi an timh hna lio ah Lawng Captain nih Lawng cu a pil ter hrahram i cuticun British ralkap nih meithla cu an tlai kho lo i tichungah an pil lan. an i ruahchan mi lawng cu an rikhiah ni a tlin hlan ni thumah rilichung i a pil than caah an i ruahchannak vialte cu zeihmanh lo ah a cang. cu thawngpang cu an lutlai Mac Neill nih a theih tikah ralthawhnak ni rikhiah ah hohmanh cawlcang than lo ding bia a than hna.

Cu lio ah cun Roger Casement cu tlaih a si i midang zong tlaih dingin kawl an si cang cu a si caah ralthawhnak a um zawngah um lo zongah IRB pawl cu tlaih ding hrim hrim an si cang , cheukhat nih Lung le fung he lawng cun British cozah hi kan tei kho lai lo mi tampi thihnak lawng kan tlunter lai an ti lio ah cheukhat nih cun kan ram le miphun zalonnak caah cun zeitiawk tha lung le fung he lawng zong teh ral cu kan doh ko lai an ti ve. German meithal tello zongin kan cawlcang awk a si ko kan tlangval le zong timhcia in an um cang German ram ah bia kan thlah khoh ah i sau deuh nawn kan i chan khoh ah cun kan tei khoh ko hnga dah kaw tiah Joseph Plunkett  nih ruahnak a chuahpi ve. Easter Sunday zingka ah Millitary Council tonnak cu a linsa hringhran i bia elnak fakpi a chuak. caah an rikhiah mi cu Suimilam 24 chung thawn dingin bia an khiah i Joseph Plunkett  nupi thit ni zong cu thawn a si.

Easter Monday chun ah cun Joseph Plunkett  cu a room chungah Captain Collins nih a va hlam , Capt Collins nih cun Car cu timhcia a si cang nak le midang zong timhcia tein an um cangnak kong kha a hei chim a bia pehpar ah Capt Collins nih cun “Sir na ngandamnak hna the zeithla a lawh?” a hei ti, Joseph Plunkett nih cun “Ka ttha ngai ko, Captains Collins kai lawm tuk” ti in a hei leh ve cuticun Liberty Hall lei panh in kar an hlang. Liberty Hall an phak cun a chungah an luhhnawh colh hna i British mi le sa vialte cu an tlaih colh hna I cawl kho lo in an tuah colh hna. “Hi hmun hi Irish Republic min in kan mah nih kan lak cang, nan dihlakin chuak colh uh” tiin an au len hna. Meithal zong tam ngai cu an hmeh puah.

James Connoly Fapa Roddy Connoly nih a hnu ah a chim than ning ah cun “Joseph Plunkett   hi a hlan ah ka rak hmuh bal cang mi a si lo, ho a si hmanh ka rak hngal bal lo, cu ni ah cun Uniform dawh ngai ai hruk pinah nam saupi ai ken i a hngawng ah puan rang ai awih a zawtnak in an thlawp dih ka te a si fawn, nain a ral a tha i ttihnak mui a keng lo” a ti. Cu lio hrawng Irish tlangval pawl nih an zohthla bik mi pakhat a si pinah cubantuk Revolution a tlun cu a duh ngai mi pa pakhat a si kha an hngalh i an lung a tho in ruahchannak nganpi he an zoh. Cu Revolution ah cun Field Marshall dirhmun in a um i hmun kip i a um mi Irish tlangval pawl kha cawlcang ning le raltuk ning kha a chimh hna i cakuat in a thanh than lengmang hna.

Easter Monday chunhnu ah cun GPO cu Irish Republic nih an lak dih manh cang i Chunlai Suimilam 12:15 ah cun British ralkap 20 hrawng nih GPO cu lak than dingin an hung tuk nain Irish tlangval pawl nih cun awlzang tein lak ter than an tim naisai ve lo an rak kah len va hna i hliamhma he British ralkap pawl cu an kir than. Cu lio ah cun Joseph Plunkett   nih Officer Kelly a auh i Dublin wall lei va la than dingin le British ralkap kham than dingin a fial hna i hmundang um Irish tlangval pawl sinah pehtlaihnak lam si ding pinah Ireland ram cu Irish Republic kuttang ah a um cang i British uknak cu hlawnh a si cang timi kha thanh hna dingin a thlah. Cu hmun cun Officer Kelly nih thawng a thlah lengmang i cu ruangah cun an cakuat le an thirhri kha America a phan i vawleipi nih a hun theihhngalh hna.

Revolution an thawk ka in GPO cu Irish Republic nih an hmunpi ah an hman colh ralkap lei mit in zoh ah cun GPO cu i humhimnak tlak le ralkhamnak hmun ah a ttha mi a si lo nain GPO ah cun hmundang ka dang i a um mi hna sinah thirhri hei tuk nak ding le midang chonbiak nak dingah hmun ttha ttha bik a si hlei ah British cozah nih an hmunpi ah an hman mi zong a si caah a biapi ngai ngai mi hmunhma a si. Hi hmun in zalonnak an sual timi le Zalonnak an sualnak biatung pawl hna kha an phawtzamh i vawleipi theih in an thawng an thanh khoh.

Cu lio hrawngah cun Dublin hall, le a biapi mi hmundang vialte kha an lak dih deng ko cang nain City hall bel kha midang bawmhnak tello cun lak khoh a si deuh rih lo, an umhmun pawl cu an dirpi khoh rih ko hna nain hmundang bel ah cun British ralkap umnak kha lak an i harh pah rih hna, TTlanglawng lam le zalam dang hna zong an kham pah dih ngawt ko cang nain British ralkap cu a tam khoh chungin an ra than lai timi zong kha an hngalh chih ko. Cu a si caah GPO chungah a um mi nunau pawl kha hmundang lei ah tthial chung dingin Joseph Plunkett   nih ruahnak a chuah pi cuticun nunau pawl cu hmundang lei ah an thial chung hna.

Cawnnilini a hung phak tikah an Revolution nih cun an I ruahchhan tlukin mipi bawmhnak an hmu lo ti kha an hung hngalh cu chinchap ah Bristish ralkap pawl nih cun Irish tlangval pawl hmunpi GPO cu bomb le minung in lak than timin an hun zuan hnawh cuahmah fawn hna i Corner Street hawihna cu meialh le inn rawk nih a khuh dih cang, cu lio ah cun Joseph Plunkett   zawtnak cu a zualhma chin lengmang i a thut hmanh a thu thiam tilo culio ah cun Connoly fapa Roddy nih a thutpi ko i an ruahchhannak cu a thi hlei lo.

Cawnningani an phak ah cun GPO cu mei le Bomh nih a hrawh dih deng cang caah khan Irish Tlangval pawl caah um awk a ttha ti lo caah le Moore Street tiang an zuanhnawh tthan ko nain zei san a tlaih lo tikah khan Cawnningani zanlei ah British kut  I pekchanhnak tuah dingin an hna Zarhteni ah a tla. Zanlei khua a muihlai hrawngah khin Joseph Plunkett   nih cun a cakuat hnuhnung bik a si dingah ruah buin ca a tial.

“ Zahteni April 29, kum 1961, Moore Street .
Ka dawtmi, Grace.
Hi ca tawite hi kan dawtnak ka phuan can s ihram seh, nang ton than nak ding le kan I thitumh khohnak dingah ka tuah khoh mi vialte ka tuah ve timi kan chimhnak zong. Nain tlam an tling kho lo. nain ngaihchihnak ka ngei lo, kan I tong zau te lai ka tuah mi thil hna hi a dikmi an si ti kha fiangte in ka hngalh i tuah ta lo le tlinter ta lo cun ka um kho lo, nangmah le zeibantuk tahnak hmanh nih a hman lo tiah an ti kho lai lo Ka dawtnak hi ka mipi le ka hawile sinah pechhan hna law tiah hmunkhat ah kan lengti than te lai timi ruahchannak tampi he, kan dawt zungzal bantukin ka daw ve law ,

Joseph Plunkett 

Joseph Plunkett   le Grace Gifford  hi Dipa thla 1915 in an rak I helh cang i an I tthitumh khoh nak hnga khuakhnannak zong an rak ngei bal tawn ko nain Joseph Plunkett   nih a miphun zawn a ruah tuk caah a tlam a tling kho tawn lo. nain British kuah an i pek than hnu sual an phawt i an thah lai te ah May Thl ni 4 zing suimilam 8 ah an chiahnak Kilmainham Gaol Thawngin Roman Catholic Chapal ah thitumhnak cu an tuah, cu tan ah cun an chungkhat le hngalhpitu dingah ho hmanh an I tel lo, a mah vengtu Ralkap meithal le namte he mi tlawmte le thitumhnak a tuahpiaktu ding lawng an si . Cuticun Pathian hngalhpi mi nupa ah an cang.

A nupi Grace cu a khuaruah a fak a dawt cukmak mi an I tthitumh hnu caan tawite ah meithal in an kah i an thah colh ko ding mi cu a hmai ah thitumhnak thiang tuah pi dingin a dir ko kha a zoh ah a celh lo a mitthli cu kurkru in a tla, hawidang cu an I thitumh ni ah chungkhar tlingin hlim le lawm in kutsih thitumhnak an tuah an nih bel cu Pathian theihhngalhpi inthitumhnak an tuah thlu le cangka in a nunnak an lak piak colh ding kha a si, nain Joseph Plunkett   cu a mitthli dork hat hmanh a thla lo, a ni fawn lo a khuaruah bel a tam ve hringhran ko. Cu lawng hmanh a si lo Grace nih cun Joseph Plunkett  f a pawi cang i an fa a chuak ding hmanh nih a pa a hmuh manh lo ding mi kha khuaruah tam tertu cu a va si chap hawi.

An i thitumh nak an tuah khoh cangka cun Joseph Plunkett   cu British ralkap nih thawnginn lei ah an hruai than i Grace zong an in lei ah an tin ter colh ve . Joseph Plunkett   cu mi an kahnak hmun ah an hruai colh i a dawtbik mi Grace le Ireland cu zungzal chuahtak le kaltak cang dingin British Ralkap nih miratha Irish Pasaltha Joseph Plunkett   cu 4 May 1916 ah kum 28 mi lawng a si rih lio ah meithal kuan in a nunnak an lak

“Ka thim mi lam hi thihnak hmanh in a har deuh, ka ke nih lam a tlau nak hnga lo, mui hmanh se ka lam ka thlau lai lo, hi lam cu a mui bik mi lamthluan a si. Tu cun a mui bik nak hmun ah  lut dingin duhthimnak ka ngei, a fianrial biknak ah keimah lawng kal dingin le a de mi ceunak  nunter dingin kai zuam . Grace ka hngalh mi ka hngalh thlu rih lo  mi. Kan kal tak tik zongah ka dawtnak nih cun an umpi in an zelh than lengmang ko lai. Na thla cu zar law Thuro bang nunnem, nain ka lam cu a mui bik mi lamthluan a si.

Thomas MacDonagh

Comments

Popular Posts