A CAAN A ZA RIH LO

A CAAN A ZA RIH LO

Ka ngakchiat lio carel ka thiam hlan kanu nih tuanbia a ka chimh mi le ka ton mi khuaruahhar thil  hna. 

Bethani khua i a ummi Lazaruh cu a zaw. Bethani cu Mary le a u Martha an umnak khua kha a si.  Cu Mary cu Bawipa ke ah zihmui a toih i a sam in a hnawttu kha a si; a zawmi Lazaruh cu amah tta cu a si.  Cu unau pahnih hna nih cun Jesuh cu bia an hei cah i, “Bawipa, na dawtmi na hawi kha a zaw,” an ti.

Cu bia cu Jesuh nih a theih tikah, “Hi zawtnak hi a donghnak cu thihnak a si lai lo, sihmanhsehlaw Pathian sunparnak langhternak caah a si lai i hi thawng hin Pathian Fapa zong nih sunparnak a hmuh lai,” a ti. Jesuh nih Martha le a naunu le Lazaruh kha a dawt hna. Lazaruh a zaw ti thawng kha a thei nain a umnak hmun ah khan ni hnih a cam rih. Cun a zultu kha a thawh hna i, “Judea peng ah kal than u sih,” tiah a ti hna. A zultu hna nih cun, “Saya, kan hnulei te ah khan Judah mi nih lung in cheh an in duh, cuka ah cun maw kal naa timh òhan ko lai?” an ti.

Jesuh nih, “Ni khat chungah suimilam hleihnih a um a si lo maw? Cucaah chun ceu ah mi cu aa chawh ahcun a ril lo, zeicahtiah hi vawlei ceunak kha a hmuh. Sihmanhsehlaw zan i aa chawh ahcun a ril, zeicahtiah mipa chungah khan ceunak a um lo,” tiah a ti hnuah a vun i thawh than i, ‘Kan hawi Lazaruh kha aa hngilh cang, sihmanhsehlaw ka va kal lai i ka va thawh lai,” a ti. A zultu pawl nih cun, “Aa hngilh ahcun a dam lai,” an ti. Jesuh nih a chim duhmi tu cu Lazaruh kha a thi cang ti a si, annih nih cun hngilh sawhsawh ah an ruah.  Cucaah Jesuh nih cun fiang tein, “Lazaruh kha a thi; sihmanhsehlaw a sin i ka rak um lo cu nanmah caah a òha, zeicahtiah nan zumh khawh deuh lai, amah sinah cun va kal u sih,” tiah a ti.  Faphir timi Thomas nih khan, “Amah sin i va thih ve awkah kannih zong kal ve u sih,” tiah a hawile kha a ti hna.

Jesuh cu a va phak tikah Lazaruh cu an vuinak ni li a rak si cang. Bethani cu Jerusalem in khan hnih tling lo deuh a si i  Judah mi mi tampi kha an òa a thih ca i anmah òhutpi awkah khan an ra. Jesuh a ra lio ti kha Martha nih a theih tikah lampi in va don awkah a kal; Mary tu cu inn ah khan a rak um. Martha nih khan Jesuh cu, “Bawipa hika ah hin rak um law cu, ka òa hi a thi hnga lo. Sihmanhsehlaw atu zongah hin na halmi paoh cu Pathian nih an pek lai ti kha ka hngalh,’ tiah a ti. “Na tta cu a tho tthan lai,” tiah Jesuh nih a ti. Martha nih cun, “Asi, a tho òhan lai ti cu ka hngalh ko, sihmanhsehlaw ni hmanung bik thawhòhannak ah pei a si ko lai cu,” tiah a leh.

Jesuh nih Martha cu, “Keimah hi thawhòhannak le nunnak cu ka si. Keimah a ka zummi paoh cu a thih hmanh thi seh law a nung lai; Cun ahohmanh a nung i keimah kha a ka zummi cu an thi bal lai lo. Hihi na zum maw?” a ti. Martha nih, “Asi, ka zumh, Bawipa nangmah cu Pathian Fapa Messiah, vawlei cung i a rung ding cu na si ti kha ka zumh,” tiah a leh.

Martha nih hi bia a chim dih khan a va kir i a nau Mary kha a thli tein a va auh. “Saya kha a ra cang i nangmah kha an hlam,” tiah a chimh. Cucu Mary nih a theih tikah a tho i amah ton awkah khan khulrang in a kal. (Jesuh cu khuachung kha a phan rih lo, Martha i a va donnak hmun ah khan a um ko). Mary a òhutpitu Judah mi hna nih khan Mary cu a thawh i khulrang in a chuah ah khan an zulh; thlan i va òah awkah a kal rua, tiah an ruah. Jesuh umnak kha Mary cu a va phan i Jesuh kha a hmuh tikah a kehram ah khan a bawk i, “Bawipa, hika ah hin rak um law cu, ka òa hi a thi hnga lo,” tiah a ti.

Jesuh nih Mary a òah le a sin i a rami Judah mi hna an òah kha a hmuh hna i a hnarno a òam i a lung a hno. “Khuazei ah dah nan vui?” tiah a hal hna. “Ra law ra zoh tuah, Bawipa,” tiah an leh. Jesuh cu a ttap. Cucaah Judah mi nih cun, “Zeitluk in dah a dawt kha zohhmanh u,” an ti. Sihmanhsehlaw a cheu nih, “Mitcaw hmanh a mit a deiter a si lo maw? Lazaruh hi thi loin a umter kho kun lo maw?” an ti. Jesuh cu a hrum ruangmang òhan i thlan ah cun a va kal. Cu thlan cu lungkua a si caah a khar ah lungpher an khar. Jesuh nih, “Lungpher hi tthial tuah u,” tiah a ti hna.

Mithi pa far Martha nih cun, “Bawipa, a nam tuk cang lai, kan vuinak ni li a si cang,” tiah a ti. Jesuh nih Martha cu, “Na zumh ahcun Pathian sunparnak na hmuh lai, tiah ka rak in ti lo maw?” tiah a ti. Lungpher cu an thawn i Jesuh cu van a cau i, “Ka Pa, ka bia na ka theihpiak caah na cungah ka lung aa lawm. Ka bia na ka theihpiak zungzal ti cu ka hngalh ko, sihmanhsehlaw hi ka chimnak cu hika i a ummi hna caah hin a si, annih nih keimah cu nangmah thlahmi ka si kha an ka zumh khawh nakhnga caah a si,” tiah a ti.  Cu bia a chim dih in aw thangpi in a vun kawh i, “Lazaruh, ra chuak tuah,” tiah a ti. Mithi pa cu a kut le a ke ruak puanzual bu le a hmai khuh puan he khan a hung chuak. Jesuh nih, “Phoih u law kal seh,” tiah a ti hna.

Nifatin kan nunnak ah nunnak a kan pe i damnak thluachuah a kan petu hi Pathian a si ti cu kan nih Khrihfa mi nih cun kan zumh dih i harnak kan ton i kan zawtfah caan hmanh ah Pathian nih damnak a kan pek than lai i harnak in a kan chuah than te lai timi ruahchannak kan ngei rih, nain a caan ah cun harsatnak le zawtfahnak kan ton mi hna hi thil hna hi cu minung sinak in cun kan tuar kho tawn lo, chun le zan in tah kan ser i mitthli he Pathian sinah bawmhnak kan hal tawn, sinain kan Bawipa nih khin kan hngah lio le kan ruahchan lio caan te ah a kan leh lo tikah khin hnabeidongin kan um tawn. Vansan chimpit kan ton caan ah siseh minung ruahnak ah zawtfahnak a dam kho tilo mi nih a kan tlun hnawh caan ah khin Pathian sinah lungtak tein thlacamnak kan ngei tawn nain kan halnak cu Pathian sin a phan tawn lo, cucaah lungfak tukin kan um tawn.

Thla a cam ballo mi zong an dam zawtfahnak ngei lo le nun khuasau in an um ko i Pathian a thei lo mi mirum zong an tam ko nain Miding le mitha hna bel an nunkhua a tawi tuk i Pathian a theimi mi cheukhat hna cu zawtfahnak a phun phun tuar hnu ah mual an liam i minung ruahnak nih a tuan tuk rih kan ti lio zongah thihnak nih a tei tawn hna. Bawipa khuakhan nak le lairelnak hi theihthiam a har ko, kan hngah lio caan le kan herh tuk lio caan te ah a kan leh lo tawn ah hin cun lung a dong tawn ko. Bawipa dawtmi fa kan si kan ti nain a khuakhan ning hi theihthiam a har caah nun hi lung a dong theu tawn. kan duh a tlin lo paoh ah mitthli tla in kan tap i Pathian sinah kan vuivai tawn. 

Ka ngakchiat lio ah Sabbath School hi kan rak kal a kan cawnpiaktu nih Lazaruh thawh than a si nak kong hi a rak kan cawnpiak, cun keimah kanu hrimhrim zong nih Lazaruh thawhter a si thannak kong hi a rak kan chimh i Pathian thil tuah khawh zia hi a rak kan chimh tawn, Jesuh vawlei a um lio ah khuaruahhar a tuah mi vialte hi a kan chim tawn, ngaihnuam kan ti i zantin a nolh zongah ngaih ka rak cim tawn lo. Cutikah Kapa he Aizawl kan tlawn karah zawtfahnak zeihmanh ngei lo le naucung in kanu nih mual a rak kan liamtak lio zongah hin ka rak ngakchia ngai rih cun kanu nih Jesuh nih khuaruahhar a tuah mi tuanbia a kan chim tawn mi kha ka lungchung ah a thi kho lo.

Kanu ruaktlak tanh manh dingin Aizawlin Sangau kan panh chung vialte hi lamthluan in Jesuh nih Lazaruh a thawhter than nak kong hi ka ruat i, Pathian nih kanu zong a thawhter than khoh ve ko lai ti ruahchannak hi ka ngei, Kanu a thi timi cu kai zumh kho lo, a caan ah cun an ka hlen ko ruah tiah chikhat cu ka ruat theu, Khua kan phan lai ka nu mui ka hmuh hlan cu kai zumh kho lo, biatak an ka chimh a si zongah Pathian nih a nunter than khoh timi ruahnak ka rak ngei, nain khua cu kan phan Innchungah an rak ihter i hawikawm cingla rualchan nih an rak thuthnawh ko cu ka hei hmuh an ka hmuh i an tah a zual, nain kei cu ka ruahchannak ah ka um ko rih, Lazaruh zong Jesuh nih a thawhter than.

Zingkhua a hong dei in hlim le lawm in kan umti tawnnak tuanbia a kan chim i kan duh kan hauh tawnnak inn  cun tlangval pawl nih an zonh i an chuah pi Mitthi lawng hlah maw an chiah tawn hna kati tawnnak Thlanmual ah cun thi kho lo tlukah ka rak ruahchan mi kanu cu an kalpi thluahmah, a hnu in tap lengmang in an zulh. cu chung vialte zongah cun Lazaruh thawhter a si thannak kong nih cun ka ruahchannak a chuahtak lo, Kan Khrihfabuu upa nih thla a cam i Leichung ah an chiah i Lung nganpi in an khar hnu zongah ka ruahchannak cu a thi lo, Lazaruh a thawhter lai ah Jesuh nih  Lung nganpi a thial ter hna nak kha a hong lang chin chin i ka ruahchannak cu a ngan chinchin. 

Inn lei ah kan lawi hnu le kum tam a liam hnu zongah Kanu a thi timi hi kai zumh kho tawn lo, chikhat cu ka philh tawn khual a tlawng a si lo ah a leng ko rua tiah ka chikhat cu ruahnak ka ngei tawn, Hostel in ka chuah caan le khual in ka tlun caan ah hin kan inn chungah ka nu hmu dingin kai ruah caan khi a tlawm lo, Voikhat lebang cu kanu an phum nakin kumhnih a liam cang, Class 7 exam kan lim i Hostel tangin kan chuah ni ah a si Kapa khual a tlawn caah ka hawi le nih Hostel tangin an van ka lak, thanuam ngai cun Inn ah ka lawi ka hawi le he bia kan i ruah pah hna Faootball chuih colh dingin kan i tim hna,  inn ka phanh khin ka luh le cangka, Fakpi in ka au i, "Kanu ka hawng lawi, ball kan chuih colh la" ka hei ti cuh, ka hngalchuah cun ka au thawng kah innpa um ka nunu Mary nu nih a rak theih i, a theih le cangka a hong lut, chim ding a hngal lo, chim ding ka hngal ve lo, chikhaat cu a thi timi hi ka philh tawn, cun a dam pengah ruahnak hi ka nei i kan sinah a um ve rih mi bantuk khin ka rak ngaih sual tawn. Pathian nih a kan dawtu Nu thar a kan pek hlan cu. 

A caan ah cun Pathian kan hngah lio ah hin a hong lang tawn lo i, kan ruahchan lio ah hin kan thlacamnak a let tawn lo.

Khrihfa tha ngai cu ka si ballo nain Pathian cu ka zumh ve ko, Ca ka cawn lio ah voikhat cu Back Paper ka ngei ka hawi le rualah a Graduate kho ding ka si ve ti lo, ka Failed nak paper ah cun ka fail kho bal lai lo tiah ka ruah tawn mi a si nain ka fail tikah Pathian sinah ka vuivai ka hawi le rualah  a Graduate kho ve lo ding dirhmun in ka dir tikah ka ning a zak i Pathian sin zongah ka vuivai hringhran, Voikhat hmanh mita ka zoh lo cun ka thiam tuk ka timi Paper ah ka Failed fawn, ka nak i thhiam lo dingah ka ruah mi hmanh an Passed lio ah tiin ka vuivai. Ningzah le thinhar nih a ka tlak i Zudin lawng ka rian i vawitam nitam a si cang, Ka hawi le nih an theih tikah an i zumh ve lo an ka tuarpi hringhran Message le Phone Call in an ka hnemh zong a tlawm lo.

Zu he kai ciah tikah nikhat lungfim in ka um kho ti lo, ka nun cu rawh hram ai thawk cucu ka hawile nih an hmuh kho lo, zankhat cu Phone number ka save lo mi sinin Message ka don, "Ngaihchia vansang in na um maw, na lamh mi paoh an pelh i na tlaih mi paoh an rawp maw, na nun cu hmanthiam har na ti in, ruahchannak zeihmanh na ngei ti lo maw, hringnun nun zia hi a har in harsatnak sunghzatlaknak nih maw an tlunh, na nun a beidong i thih tiang na duh nain mah le mah i thah cu na ngamh fawn tung lo, ngaihchia vansang tukin maw na um ka hawi, ziah na pa sinah cun na hal ko lo, Vawlei na pa sin hmanh ah pei na duh mi paoh na hal cu, Application tial in na hal bal maw, Kapa ka duh na ti mi cu an pek tawn si lo maw, Van i na pa sin chin chin ah cun cunak tawi hmanh in hal law an pek la" timi te hi a hong ka kuat, a cakuat cu a sau ngai nain ka thei cawk ti lo. ho dah cu message cu a ka kua ti ka hngal thai lo, Evangilical Union ah ai hmang mi pakhat khat a si lo ah keimah a ka hngal tu le ka zawn a ruattu pakhat khat cu a si lai ti zumhnak bel ka ngei. hi ca a ka kua tu hngal kho ning law lawmhbia chimh hi ka duh tawn. 

Cu cakuat cu ka rel i ka rel than tawn, zu ka din lai ah siseh ka ih lai le ka thawhka in ka rel tawn, nain Pathian sin thlacam ka zuam lo, Hinak in a biapi mi kanu nunnak ka hal lio hmanh ah a ka pe duh lo tu nih hin hibantuk sawsawh ah ai thlak huam lai lo kati, Thlacam cu ka ngamh lo. Nain zankhat cu Zinglei suimilam pahnih hrawngah khin ka catthla cu kai thang, kai hngilh than kho ti lo, zu din ding le ka ngei ti lo, kai hngilh khoh lo tukah cun ka phone ka dek i cu message thiam thiam cuka rel than. cu zan cu zaandang nakin ka hneibeidong a zual i ka lungre a thei hringhran, hngilh than ka duh, hi vawlei mui hi hmu lo le lungfim lo in um ka duh, zu ka rit lo ah cun i hngilh peng ning law ti ka duh nun khi ka zuam lo nain thih cu ka ngamh lo. 

Cuticun cu message cu vawi tam ka rel than hnu ah khin ka tho ruangmang i ka ihkhun cungah khupbilin ka thu i thla ka cam, "Bawipa ka Pathian ka harsatnak le lungretheihnak vialte cu na hngalh dih, Amen" kati i, cu ticun ka it than kai hngalh lo karah ka rak i hngilh i zing ka thawh tik zongah ka lungchungah zeihmanh buainak a um lo, ka khuaruah a har hringhran. zingrawl kan ei khim ah khin ka hawipa JH Ngun Za Sang Cem kan inn ah a hong i "Kan va Complaint la, na failed khoh hi ka zum lo" a ti i, ka duh lo bu in a ka sawm cu zongah cun "Zuu palang khat na ka cawk piak lo cun ka huam lo" kati, aw a ti i MZU lei kan tum pah cun Zu palang khat a ka cawk piak hnu ah, MZU ah Complaint fee vialte a ka pek piak than hawi. 

Zarhhnih thum hrawng cu an liam, nikhat cu umhar ngai in ka um ko lio ah khin  Principal Dr. Tawneng tiah number ka save mi sinin phone call ka don, hello kati le cangka khin "Sam saupa, Congatulation" tiah a hong kati hngap, ka theithiam lo, Magazine Editor ka si caah kan Magazine print ter mi a tlung cang rua kati, "Sir a phan cang maw?" tiah ka hei ti, "Aw, a phan cang, kan lawmhpi tuk" a hung kati. ti cun ka roommate nih a hong ka phone than i ka min hnu ah Passed ti ai tial nak kong le ka mark hmuh zong a tlawm lo nak kong hna cu a hong ka chimh than. 

Cu lecangka cun Pathian nih ka thlacamnak a leh ko hih timi ka hung i fiang, hlan zaan ah ka thlacam mi tawite kha a leh tiah kai fiang tuk hringhran. kan hngah lio caan te ah a kan lehlo caah lungdong in ka rak um, a caan a zat rih lo kha ka rak theithiam lo, a tlai ballo Pathian cu a tik le caan a zat cun, thluachuahnak a kan pek Bawipa kan i lawm. ka hawipa JH Ngun Za Sang Cem sin zongah kai lawm, ka cung a thatnak le ka hrang ai pumpek nak hi ka philh kho ti lai lo.

Cuticun ka nu mual a liam ruang i Pathian sin ka lungawi lo nak vialte hna cu ka ruat than, cun ka nu nih Jesuh i Lazaruh a thawhter thannak tuanbia a kan chimh mi hna kha ka ruat than, tu hnu lawngah hin kanu nih Lazaruh thawhter a si than nak kong tuanbia a chimhnak le ka nu mual a liam i ka lungawilonak kong a rak i pehtlai timi hi ka theihthiam. Pathian nih ka thlacamnak vialte kha hrelhlo tein a rak ngaih piak dih, ka zurit lio le Biakinn chungin thla ka rak cam mi zong kha a ngaih ko, ngakchiate ka si lio i ka nu ruak pawng ka thlacamnak tiang khan a rak ngaih dih ko. nain ka hringnun cungah nawl ngeitu bik le ka cungah laireltu ka nun tawh tlaitu a si zia hi thei seh ti a rak duh, cu cu ka theithiam kho lai lo ti a hngalh caah harnak le sungzatlaknak phunphun in a rak ka hneksak. ka fim ka thiam ve ko, keimah um in ka um kho ve ko, keimah le keimah hi kai zohkhenh kho ve ko, hihi ka nun a si i, keimah ta a si ka duh ning in ka nung lai i keimah duh mi ka ei lai, keimah duh mi kai hruk lai ti ruahnak ka ngeih lio cathiam mifim ah kai ruah lio hna zongah khan a ka hmuh ko, cu caah amah lawng bochan ding a si zia le amah lawng fimnak le mah lawng hi a kan petu le lak piak kho tu a si zia kha a ka hmuhsak. 

Pathian nih a dawtmi a fa le hna cu a hneksak hna i harnak le sungzatlakanak zong a kan ton ter ko, nain kan tluk thai tak tak le kan tlau thai tak tak hi a siang lo, tu ah cun zu din zong ka thiam i, zu din lo zong ka thiam cang, ngeih zong ka thiam cang i ngeih lo zong ka thiam cang, rawltam in ka um caan zong a um i pawkhim hnangam in ka um caan zong, ka thei dih lo ti ka hngalh i ka theih mi chun zong ka hngalh cang. ka fim bik lo ti ka hngalh i ka hrut bik loh ti zong. amah ruang lawng lawngah zeizong vialte hi a cang i kan rak ton tawn. cu caah harnak sungzatlaknak ka ton caan zongah a ka chuah than kho tu Pathian nih khin a ka zoh sawsawh lo ti ka hngal i kai fiang hringhran. 

Nitin in ka nunnak ah Thluachuah petu maw Pathian ka ton mi thil hna hi, minung sinak in cun ka tuar kho hrimm lo, chun le zan in bawipa tah len ka ser ruangah mitthli he na sinah bawmhnak kan hal tawn, sihmahsehlaw maw Bawipa kan nhgah lio caan te ah na ka leh lo caah lungdongin ka um, a caan a zat rih lo kha ka theithiam loh e, a tlai ballo Pathian tik le caan a zaat cun thluachuahnak na ka pek Bawipa kai lawm tuk. Vansan chimpit ton caan ah thlacamnak ka ngei nain hmanhseh kan halnak cu Pathian sin a phan lo ka lung a fak tuk e, simhmanhseh maw Bawipa na liangngan sunparnak langhter na duh caah Bawipa kai lawm ko. 

Lazaruh a thih lio ah Bawipa Jesuh kha an hlam nili a liam hnu lawngah Bawi Jesuh an sin a phan a caan a luan tuk cang, lung a dongh cang hnu ah Khuaruahar Pathian cu ai phuang i Lazaruh a thawhter, kan nih cu zumhnak ah mitcaw bantuk kan si i kan mit nih khua a hmuh khoh nak hnga le kan zumh khoh nak hnga caah hneksaknak hi a kan ton ter tawn.

Jesuh le a zultu hna le mibupi cu Jeriko khua kha an phan. Jeriko khua cun an i thawh lioah khin lam pawngah mitcaw Bartimu, Timau fapa kha a òhu i thil a hal hna. Nazareth khuami Jesuh a si ti kha a theih tikah, “Jesuh, David Fapa, ka zaangfah tuah,” tiah a au.  Mi tampi nih an sik i dai tein um ko, tiah an ti. Sihmanhsehlaw thang chinchin in, “David Fapa, ka zaangfah tuah,” tiah a au chin. Jesuh cu a dir i, “Hei au u,” tiah a ti. Cucaah mitcawpa cu an hei auh i, “Na thanuam ko, tho, an kawh cuh,” an ti. A puan kha a hlonh duak i a pet i Jesuh sinah cun a ra. Jesuh nih cun, “Zeidah in tuahpiakning law na duh?” tiah a hal. Mitcawpa nih cun, “Saya, khua hmuh òhan ka duh,” tiah a leh.  Jesuh nih cun, “Va kal kun, na zumhnak nih an damter cang,” tiah a ti. Chikkhatte ah khin khua cu a hun hmu i lam ah cun Jesuh cu a zulh.

Salai C. Vanramdinmawi

(Tenglam)